Sporten op kunstgras en spelen op rubbertegels is veilig
Uit onderzoek van het Nederlandse RIVM blijkt dat sporten op kunstgrasvelden die zijn ingestrooid met rubbergranulaat verantwoord is. Ook valdempende rubbertegels, die onder meer op speelterreinen worden gebruikt, zijn veilig. Enkele maanden geleden was daarover enige onrust ontstaan.
In rubbergranulaat, dat meestal gemaakt wordt van oude autobanden, zitten veel verschillende stoffen, zoals polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s), metalen, ftalaten (weekmakers) en bisfenol A (BPA). Het RIVM onderzocht in welke mate stoffen via de huid in het lichaam kunnen terechtkomen, via het spijsverteringskanaal of via de longen. Vervolgens is berekend in hoeverre mensen aan de vrijgekomen stoffen blootstaan en wat dat betekent voor de gezondheid. Daaruit bleek dat deze stoffen slechts in zeer lage hoeveelheden uit de korrels vrijkomen. Dat komt doordat de stoffen min of meer in het granulaat zijn ‘opgesloten’. Hierdoor is het schadelijke effect op de gezondheid praktisch verwaarloosbaar.
Voor valdempende rubbertegels – waarvan geen stalen werden onderzocht – houdt het RIVM een slag om de arm. Een van de onzekerheden is het ontbreken van betrouwbare informatie over de blootstelling van spelende kinderen aan die tegels. Het gaat onder andere om gegevens over de duur en de frequentie van het contact van de huid met de tegel en de hoeveelheid PAK’s die dan uit de tegels vrijkomen. In het meest ongunstigste geval ‘wordt het zogeheten verwaarloosbare risiconiveau voor kanker licht overschreden’.
Geen verband met leukemie
In de beschikbare wetenschappelijke informatie zijn geen bewijzen gevonden die duiden op een verband tussen sporten op kunstgras met rubbergranulaat en het ontstaan van leukemie en lymfeklierkanker.
Uit de samenstelling van de rubberkorrels blijkt dat de chemische stoffen die leukemie of lymfeklierkanker kunnen veroorzaken er niet (benzeen en 1,3-butadieen) of in heel lage hoeveelheid (2-mercaptobenzothiazol) in zitten. In het algemeen is er sinds eind jaren tachtig van de vorige eeuw een lichte stijging te zien in het aantal mensen tussen 10 en 29 jaar dat leukemie krijgt. Deze ontwikkeling is niet veranderd sinds de kunstgrasvelden in gebruik zijn genomen.
Strengere normen
Toch adviseert het RIVM om de toelaatbare concentraties van de kankerverwekkende stoffen te verlagen, zodat deze ‘dichter in de buurt komt’ van de norm voor consumentenproducten. Als de normen voor consumentenproducten en speelgoed van toepassing zouden zijn, dan zou een groot deel van de monsters vanwege de concentratie polycyclische aromatische koolwaterstoffen niet voldoen aan de normen.
Momenteel doet het Europese Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) onderzoek om te bezien welke norm voor rubbergranulaat wenselijk is.