Marc Verachtert: “Inzicht in bodemleven helpt de groensector vooruit!”
“Ik geef toe. Verder dan de regenworm gaat mijn kennis van nuttig bodemleven niet. Het is hun eigen schuld, want het is microscopisch klein en dus niet te zien, te voelen en zelfs te ruiken. Toegegeven, de beestjes, bacteriën en zelfs schimmels hebben wel mijn belangstelling. Vandaar dat ik dit voorjaar zelfs ondergoed in mijn tuin heb ‘begraven’.“
“Dat naar voorbeeld van een project van de Universiteit van New Engeland (Australië, www.une.edu.au). Zij zetten al in 2018 vijftig landbouwers aan om dat te doen. Microbiologisch bodemleven vindt katoen namelijk lekker. Blijft er na drie maanden nog amper wat van over, dan zit het goed in mijn tuin. Vind ik toch veel ervan terug, dan dus niet.”
“Theezakjes ingraven spaart je kleerkast en is gemakkelijker. En als zo’n actie dan nog eens gesteund wordt door wetenschappelijke instellingen, een krant en magazines dan zit het helemaal goed.”
“De beestjes zullen smullen. Vraag is natuurlijk wel of de theekruiden naar hun smaak zijn. Indien niet, dan zouden ze er wel eens in een – op hun maat – wijde boog omheen werken. Gelet op de partners van het project zal de smaakvoorkeur zeker grondig onderzocht zijn.”
“Eén extra raad wil ik echter meegeven aan de deelnemers van dit burgerwetenschapsproject: markeer de begraafplaats van de theezakjes meer dan duidelijk! Ze nadien terugvinden is niet gemakkelijk. Ze zijn klein en dat in een steeds groenere tuin met alsmaar groter wordende planten. Zelf had ik de idee om er naar kerkelijk gebruik een kruisje op te zetten. Maar in een tuin waar al op drie plekken ondergoed begraven ligt, oogt dat wat ‘kerkhofachtig’ en roept het moeilijk te stellen vragen op bij bezoekers. Er een plant opzetten? Ook geen goed idee. Ze kan mogelijk in gewilde of ongewilde interactie met het bodemleven gaan. Idem voor het afdekken met een bloempot. Dan maak je de plek net droger en dat is weer niet goed!”
“Er zijn juiste resultaten nodig. Die zijn belangrijk. Ook voor tuinaannemers en andere groenprofessionals. We hebben het bodemleven al te lang verwaarloosd. We rekenden op de al dan niet bestaande toverkracht van een grote verscheidenheid aan bodemverbeteringsmiddelen, meststoffen en vul zelf maar aan met wat je nog in de rekken hebt staan of wordt aanbevolen door verkopers. Nu we uit eigen beweging of op aangeven/aandringen van klanten ons een steeds groener imago aanmeten, gaan we met dat alles bewuster om. We beseffen namelijk dat een gezond bodemleven de groei en de gezondheid van planten – van bodembedekkers tot bomen en huizenhoge klimmers – stimuleert, het meststoffen beter opneembaar maakt en zorgt dat de wortels in een zodanige omgeving zitten dat ze de voeding meer en beter opnemen. Voeg er nog aan toe dat een gezond bodemleven planten zelfs sterker maakt tegen droogte en je weet dat dit de toekomst is.”
“Vraag is natuurlijk hoe we het bodemleven kunnen stimuleren als we niet weten wie of wat het is, laat staan zonder zicht te hebben op aantallen en interactie ervan. Vandaar dat een actie zoals deze ontzettend belangrijk is. Onze tuinen winnen erbij, net als ons beroep. We mogen dus absoluut niet aan de zijlijn blijven staan en zeker niet meewarig doen over wat ‘geitenwollensokken-actie’ lijkt te zijn. Burgerwetenschapsprojecten hebben trouwens al vaker hun absolute meerwaarde bewezen!”
Marc Verachtert is tuinjournalist. Hij publiceert in kranten en magazines en werkt mee aan diverse tv-tuinprogramma’s. Samen met Bart Verelst publiceerde hij onder andere Het Zakboek voor de Klimaattuin (februari 2020) en Zakboek voor de Sponstuin (maart 2023).