Groene Weelde in Kasteel de Haar

Het neogotische Kasteel de Haar in Haarzuilens in de buurt van Utrecht is het grootste en meest luxueuze kasteel van Nederland. Naar aanleding van de recente restauratie van de tuinen organiseert het kasteel Groene Weelde, een gevarieerd binnen- en buitenprogramma waarbij de intieme relatie tussen kasteel en park weer wakker wordt gekust.

 


Het park en de stijltuinen van Kasteel de Haar zijn 100 jaar geleden onder leiding van de tuinarchitect Henri Copijn aangelegd. Het is bijzonder vanwege de gekozen eclectische verschijningsvorm met zowel geometrische patronen als delen in landschapsstijl. Het park en de tuinen sluiten geheel aan bij de ideeënwereld van de toenmalige opdrachtgever baron Van Zuylen van Nijevelt en zijn architect Pierre Cuypers.

 

 

Direct rondom het kasteel ligt een aantal geometrische tuinen die vooral een decoratief karakter hebben, zoals de Romeinse Tuin, die zijn naam ontleent aan de vorm van een Romeinse renbaan. Hier is een bijzonder detail uit het ontwerp van Copijn te vinden, de ‘Ha Ha’.

 

 

In het park bevindt zich ook de Rozentuin, met het monument ter herinnering aan de oudste zoon van Etienne, baron Hélin van Zuylen van Nijevelt, die in 1912 op 24-jarige leeftijd bij een auto-ongeluk in Rumst bij Antwerpen om het leven kwam. De afgebroken zuil verwijst naar het te vroeg opgehouden leven van Hélin. In de Rozentuin zijn ruim 1.200 rozen in 79 verschillende soorten te vinden.

 

 

Het kasteel in middeleeuwse stijl, maar ook het park en de tuinen zijn een Rijksmonument.

Restauratie

In 2001 ontwikkelde landschapsarchitect Michael R. van Gessel een masterplan voor de restauratie het park en de tuinen van Kasteel de Haar. Uitgangspunt vormde de kaart van H. Copijn uit 1909 en de kaart van P.J.H. Cuypers uit 1896. Nadat de benodigde fondsen waren geworven werd 10 jaar geleden gestart met de restauratie. Van Gessel herstelde de belijning van het oorspronkelijke parkontwerp en maakte daardoor het fraaie samenspel tussen licht en donker, open en gesloten, uitzicht en intimiteit weer beleefbaar. Bovendien voegde hij passende elementen toe, zoals een nieuwe waterpartij in het hertenkamp.

Tussen 2005 en 2015 zijn onder meer de Romeinse Tuin, de Rozentuin, de Buxustuin, het Hertenkamp, het landschapspark Limburg, het Kerkeiland, het Grote Cour (het voorplein van het kasteel), het Kleine Cour, de Menagerie (letterlijk: Kippentuin) en een deel van het entreegebied gerestaureerd.

De meest indrukwekkende restauratie is die van het Grote Cour. Dit voorplein voor de bordestrap van het kasteel is in ere hersteld naar oorspronkelijk ontwerp van Copijn. Hiervoor is het Cour met 1.800m3 grond opgehoogd, voorzien van nieuwe paden en cirkels en is voor het eerst in 40 jaar het familiewapen in het midden van het voorplein geplant.

 

 

Groene Weelde

Naar aanleiding van afronding van de recente restauratie organiseert Kasteel de Haar Groene Weelde, een gevarieerd binnen- en buitenprogramma voor volwassenen en kinderen waarbij de intieme relatie tussen kasteel en park weer wakker wordt gekust. Het programma is tot stand gekomen in samenwerking met gastconservator Mariëtte Kamphuis, landschapsarchitect Adriaan Geuze en kunstenaar & florist Denise Collignon.

Groene Weelde neemt u mee terug naar de hoogtijdagen van Kasteel de Haar. U krijgt een levendig idee van de veelzijdige rol die het park voor de bewoners speelde. Zo nodigden de elegante stijltuinen, grote variatie aan bomen, heesters, het doolhof, hertenkamp, de picknickweide, waterpartijen, eilanden en bruggen niet alleen uit tot ontspannende uitjes, maar voorzagen moestuin, boomgaard, rozentuin en vijvers ook in culinaire en decoratieve overvloed. In de loop der jaren veranderde en versoberde de vormgeving van het park uit praktische en economische noodzaak.

Voor Groene Weelde maakte landschapsarchitect Adriaan Geuze een nieuw beplantingsplan voor de Romeinse tuin, mede gebaseerd op een schets van een lelie van architect Cuypers. Hiermee wordt de traditionele variatie in de beplanting van de bloembedden weer gereactiveerd. Ook zijn de monumentale tuinvazen voor het eerst weer beplant en de borders gevuld met snijdahlia’s. Daarnaast ontwierp Geuze een nieuwe parkplattegrond die uitnodigt het park in al zijn rijkdom en uitgestrektheid te verkennen.
 

 

Bezoekersinformatie
Groene Weelde is dagelijks te bezoeken van 1 juni tot en met 3 september tussen 11.00 en 17.00 uur. In en om het kasteel zijn gidsen aanwezig die persoonlijk kunnen vertellen over de geschiedenis van het park en de tuinen van De Haar.
Voor meer info, actuele openingstijden en tickets: kasteeldehaar.nl.