Als tuinprofessional ambassadeur van natuurlijke tuinen
Ligt de focus in jouw bedrijf op het ontwerpen en/of aanleggen van private tuinen? Weet dan dat natuurlijke tuinen een booming business zijn. Hoe laat je de beleving van zo’n biodiverse tuin samenvallen met de vraag van klanten naar een strakke tuin?
Hoe overtuig je klanten om in te zetten op een evenwichtige benadering van natuurlijke tuinen? Hoe wek je aandacht en interesse voor begrippen als gelaagdheid, ontharding, duurzaamheid, circulariteit, bodemkwaliteit, waterhuishouding en beheer? Samen met Green Deal Natuurlijke tuinen lichten we een tip van de sluier op, met hierbij dank aan de getuigenissen van ontwerpbureau Studio K en tuinontwerp- en aanlegbedrijf Plant en Houtgoed.
De oplossing ligt deels in private tuinen
De geschiedenis staat voor acties en reacties, zo ook in het tuinenlandschap. In 1597 schreef Francis Bacon zijn essay getiteld “Of Gardens”. Zijn definitie van een tuin in dit essay is dat de tuin een ontsnapping aan de natuur was en onder menselijke controle moest worden gebracht. Het begint met: “God Almighty first planted a Garden. And indeed it is the purest of human pleasures”. De ongetemde natuur werd toen nog als het ware als een bedreiging voor de mens beschouwd.
Nu in de 21e eeuw beseffen we maar al te goed dat het omgekeerde waar is. Het tuinenlandschap in de 19de eeuw liet zich kenmerken door formele ontwerpen met het Verenigd Koninkrijk, Italië, Frankrijk en Nederland als gekende inspiratiebronnen. Als reactie op de sterk gestructureerde opzet ontstond er toen al een beweging die stond voor natuurlijk tuinontwerp. Rond de jaren 1850 stelden sommige ontwerpers het gebruik van perkplanten ter discussie en riepen op tot het gebruik van vast, permanent plantgoed. William Robinson’s boek ’The Wild Garden’ (1870) bv. betekende het begin van die moderne natuurlijke tuinbeweging. Een andere pionier op het gebied van natuurlijk tuinontwerp was Jens Jensen. In samenwerking met architect Frank Lloyd Wright ontwikkelde hij de ’Prairie Stijl’ van tuinieren, waarbij hij inheems plantmateriaal naar voor schuift.
In de jaren zeventig was er opnieuw een opleving van het laat 19de-eeuwse en vroeg 20ste-eeuwse gedachtengoed over natuurlijk tuinieren. En 50 jaar later groeit er opnieuw het bewustzijn onder druk van de milieuproblematiek , verlangen we naar en beseffen we de noodzaak van de hereniging om de natuur terug te brengen in de verschillende domeinen van het dagelijks leven. De term “natuurlijk” staat vaak synoniem voor “ecologisch”, waarbij de nadruk ligt op een nieuwe generatie beoefenaars en denkers die onze samenleving op een duurzamer pad willen brengen.
Green Deal Natuurlijke Tuinen
De Green Deal Natuurlijke Tuinen is ook zo’n actie en/of reactie op jaren van strakke tuinarchitectuur met monocultuur als voornaamste eigenschap en impact ervan op de natuur. Het doel van dit initiatief is de biodiversiteit in Vlaamse tuinen te verhogen en het draagvlak ervoor te versterken. Wil Vlaanderen zich voorbereiden op klimaatveranderingen en zich behoeden voor grotere rampen, weet dan dat tuinen hierin een belangrijke rol spelen.
Tuinen vormen stapstenen tussen de grotere groenzones, verbinden en vergroten het leefgebied van talrijke kleine zoogdieren zoals insecten, vogels en amfbieën. Zij maken stuk voor stuk deel uit van de oplossing om de veranderende problematiek rond klimaat in te dijken. De impact van de tuinsector en hun experten, zijnde tuin- en landschapsarchitecten en tuinaanleggers, mag men hierbij niet onderschatten. Meer nog: er ligt hen een grotere rol in het publieke debat te wachten.
Een publiek debat
Geloof jij als tuinprofessional in de kracht van natuurlijke tuinen? Ben jij er rotsvast van overtuigd dat dit de nieuwe norm is? Bots je nog te vaak op onbegrip bij de tuineigenaars? Ligt dit probleem nog te ver weg?
Toegankelijke boodschap
Als tuinprofessional en ondernemer is het belangrijk de boodschap van klimaatrobuust, duurzaamheid en biodiversiteit duidelijk te brengen en vooral éénvoudig te stellen. Beelden van schaduwrijke tuinen, bioswales, waterspiegels, waterdoorlatende verharding, insecten en bijenvriendelijke planten – kortom van buitenbeleving – spreken voor zich. Ze sensibiliseren beter en overtuigen meer ‘voor een tuin die bulkt van biodiversiteit’ dan soms vele woorden.
“Bij tuinprojecten op maat speelt het delen van inspiratie en kennis een cruciale rol. Tuineigenaars die zich bewust zijn van de problematiek informeren zich graag via diverse kanalen en talloze publicaties maar vertrouwen nog het liefst op uw professioneel advies. Zitten de standpunten van Green Deal Natuurlijke tuinen reeds vervat in uw bedrijfsfilosofie, dan focus je als tuinprofessional niet alleen op die happy few die reeds up to date zijn, maar bereik je vast ook het breder wordend publiek”, deelt Karlien Heremans, zaakvoerder van Studio K mee.
Natuurlijke flexibiliteit
Mee verantwoordelijkheid opnemen en samen werken aan een duurzaam tuinenlandschap onderscheidt je als deskundige in de tuinsector. “Biodiversiteit en vormgeving staan in principe los van elkaar maar kunnen perfect een schitterend huwelijk vormen: een strakke vormgeving met een natuurlijke invulling van plantgoed, spelen met gelaagdheid en gerichte afstemming in materiaalkeuze getuigen van duurzaam inrichten van een tuin”, meent L. Smets van tuinontwerp- en aanlegbedrijf Plant en Houtgoed.
In een natuurlijke tuin werk je met de elementen die er al zijn, zowel tijdens de ontwerpfase als bij de uitvoering. Werken met de aanwezige elementen, opnemen van beschermingsmaatregelen voor bestaande groene structuren bij de aanleg, een plan van gerichte beheersmaatregelen voorzien, zijn getuigenissen van een betrokken en hedendaagse tuinaannemer.
Je jarenlange ervaring, opgebouwde expertise koppelen aan nieuwe inzichten, met aan de basis de standpunten van Green Deal Natuurlijke tuinen: dit getuigt van een natuurlijke flexibiliteit in je ondernemerschap, maakt van jou als tuinprofessional een ambassadeur van en voor natuurlijke tuinen.
BFG-FBEP is mede-initiatiefnemer van de Green Deal Natuurlijke Tuinen. Ben je als tuinontwerper en/of -aannemer reeds deelnemer van en heb je realisaties voor de nieuwsbrief of wens je op de hoogte te blijven van de Lerende Netwerkmomenten binnen de GDnt, neem gerust contact op BFG-FBEP. (contact@bfg- fbep.be). Indien nog geen deelnemer, de Green Deal loopt nog tot eind 2024!
Tekst: Lisbeth Creemers
