Gulden Feniksprijs 2016 voor Fort van Vechten

Het project Fort bij Vechten heeft de NRP Gulden Feniks 2016 gewonnen in de categorie ‘gebiedstransformatie’. De keuze viel op dit project vanwege de vindingrijke en gewaagde ingreep van de onbegroeide strook, diagonaal over het fort.

De onafhankelijke stichting NRP (Nationaal Renovatie Platform) reikt de NRP Gulden Feniks ieder jaar uit aan de beste renovatie- en (gebieds)transformatieprojecten van Nederland. De stichting NRP bevordert het duurzaam gebruik van de bestaande omgeving en het imago van transformatie en renovatie door belangenbehartiging, inspiratie en kennisdeling.

 

Nieuwe Hollandse Waterlinie

Het Fort bij Vechten is onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een 85 kilometer lange historische verdedigingslinie uit 1815 met een vijftigtal forten en vijf vestingsteden. De Nieuwe Hollandse Waterlinie wordt aangestuurd door 4 provincies.

Door het omvormen van het ontoegankelijke fort tot een gebied waar een langdurige en culturele exploitatie mogelijk wordt, met behoud van de vele natuur- en historische waarden. Fort bij Vechten is omgetoverd tot het Waterliniemuseum van Nederland. Een deel van de 22 gebouwen hebben een museale functie gekregen.

Het fort bij Vuchten is het op een na grootste fort van Nieuwe Hollandse Waterlinie. Het onderging een grootscheepse transformatie waarvoor West 8, Rapp + Rapp en Jonathan Penne Architecten het masterplan maakten.

Het heeft een nieuw parkeerveld gekregen, nieuwe voetgangers ontsluitingsroute, nieuw informatiepaviljoen met kantoren, een nieuwe ondergronds gebouw voor museale doeleinden, verscheidene bestaande ondergrondse bouwwerken zijn geconsolideerd, restaureerd en/of getransformeerd. Verschillende onderdelen als bruggen en grondwerken zijn gereconstrueerd. De oorspronkelijke begroeiing is zichtbaar gemaakt of aangeplant.

 

 

Museum

In het museum wordt het verhaal verteld van het water als bondgenoot van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en de andere linies. Het museum is ontworpen door architect Anne Holtrop. In de patio van het museum ligt een 50 meter lange maquette van de Nieuwe Hollandse Waterlinie die handmatig onder water te zetten is.

 

 

Volgens het masterplan is een strook van 80 meter breed en 450 m lang, dwars over het fort, volledig gerestaureerd in de staat van 1880. De strook laat bezoekers het verschil zien tussen toen en nu. Fort bij Vechten is daarmee dé plek waar oud en nieuw elkaar ontmoeten.

 

 

 

 

 

 

 

Gebiedstransformatie

“Wie zoiets moois van een dichtgegroeid fort weet te maken, en op zo’n aansprekende manier het verhaal weet te vertellen over de betekenis die het fort ooit had, verstaat zijn vak,” zegt de jury van de NRP Gulden Feniks. “De strook kaalgekapt terrein die dwars over het terrein loopt brengt rust en structuur en biedt uitzicht op de omringende weilanden, het is een even vindingrijke als gewaagde vondst. Het is fraai te zien hoe in deze strook van 80 bij 450 meter nauwgezet alle oorspronkelijke profielen zijn hersteld met opnieuw uitgevonden technieken in het grondwerk. Juist dit contrast maakt duidelijk hoe het fort eruit gezien moet hebben bij de ingebruikname. Knap is ook de wijze waarop de ondergrondse ruimte is omgetoverd tot een fraai museum en café met innovatieve luchtbehandeling. In de patio is zichtbaar op welke ingenieuze wijze de waterlinie in tijden van beleg onder water kon worden gezet.”
Punt van kritiek is de relatieve onbekendheid van het fort. Wie er op de A12 langsrijdt, ziet nergens aangegeven dat er pal aan de snelweg zo’n mooie locatie ligt. Dat kan beter, vindt de jury.

 

VRP-excursie

Op woensdag 14 september 2016 organiseert de Vlaamse Vereniging voor Ruimte en Planning (VRP) een excursie naar ‘De Nieuwe Hollandse Waterlinie’.

Alle informatie vindt u op de website van de VRP.