Maubeuge, een stad in transformatie

Gelegen aan de oevers van de Samber, in de regio Hauts-de-France, zet Maubeuge zich in om de aantrekkelijkheid van zijn stadscentrum te versterken. Dit gebeurt door de herontwikkeling van openbare ruimtes en het omvormen van voormalige industriële terreinen. De inrichting van deze publieke ruimten bevordert de biodiversiteit van de verlaten terreinen en biedt extra voorzieningen zoals wandelpaden, rustplekken en speelzones dicht bij de oevers van de Samber.

Al meerdere jaren voert de ‘Communauté de l’Agglomération Maubeuge Val de Sambre’ (CAMVS) een actief beleid om de stadscentra van haar gemeenten opnieuw vorm te geven. In samenwerking met de stad Maubeuge zet de CAMVS zich in voor de stedelijke vernieuwing van de wijk die historisch bekendstaat als de ‘Gazomètre’, een voormalig industrieterrein van 20 hectare aan de westkant van het stadscentrum. De transformatie van deze verlaten terreinen in groene ruimtes vormt een grote uitdaging voor de stad, samen met de omvorming van het treinstation tot een knooppunt voor multimodaal transport en de heropening van het bevaarbare deel van de Samber.

De herontwikkeling van het station en zijn omgeving

Sinds 2019 is het stationsgebied getransformeerd met een recreatiezone voor sport, gezondheid en ontspanning. Er werd een ecologisch park van 3 hectare aangelegd op een voormalig industrieterrein. Daarnaast zijn er sociale huurwoningen, gelijkvloerse commerciële panden en een driesterrenhotel. De ecologische herontwikkeling van dit terrein heeft als doel om de biodiversiteit te bevorderen, overstromingsrisico’s te beperken en de inrichting af te stemmen op de vervuiling die nog in de bodem aanwezig is. Daarnaast is het project gericht op de ontwikkeling van duurzame mobiliteit, met alternatieven voor de auto zoals openbaar vervoer en fietsen. De omliggende openbare ruimten worden zo ontworpen dat ze zachte mobiliteit stimuleren.

De tuinen aan de oevers van de Samber

Dit nieuwe ecologische park in het centrum van Maubeuge werd feestelijk ingehuldigd op 14 september 2024. Het park omvat niet minder dan 5.000 bomen van inheemse soorten, rustplekken, speelzones, een decoratief waterbassin, hangmatten, picknicktafels en meer.

Innovatieve bestrating voor wandelpaden

Voor de paden door deze tuinen aan de oevers van de Samber werd een innovatieve, milieuvriendelijke verharding gebruikt op basis van dennenhars en koolzaadolie in plaats van beton. Dit lichte, esthetische en wandelvriendelijke materiaal heeft een 70% lagere koolstofvoetafdruk dan traditionele lichte bestrating. Dit wordt bereikt door het gebruik van een overwegend plantaardig bindmiddel dat biogeen koolstof opslaat en een lagere productietemperatuur vereist.

Een doordacht landschapsconcept

Het park is ontworpen om inwoners bewust te maken van de natuurlijke omgeving en het duurzame beheer van openbare en landschappelijke ruimtes. Dit gebeurt via verschillende thematische zones die tijdens een ontspannen wandeling kunnen worden ontdekt, net buiten het drukke stadscentrum van Maubeuge.

Enkele opvallende zones:

• Het openluchttheater – het centrale punt van het park, dat het hele jaar door evenementen kan verwelkomen.
• De ‘mégaphorbiaie’ – een natte zone, met hoog groeiende kruiden, die fungeert als een natuurlijke waterzuiveraar voor de Samber.
• Eco-begrazing – ingezet om de verspreiding van invasieve plantensoorten langs de oevers tegen te gaan.
• De ingerichte kades – die de bezoekers dichter bij het water van de Samber brengen.

De mégaphorbiaie, bestaande uit riet en hoge niet-grassige vaste planten, speelt een cruciale ecologische rol in de waterzuivering, de overstromingsbeheersing en het creëren van een ecologisch verbindingsgebied voor verschillende dieren. Daarnaast is er aandacht besteed aan het bestrijden van invasieve planten zoals Japanse duizendknoop, die zonder menselijke ingrepen de biodiversiteit van de rivieroevers zou bedreigen.

Voor de geïnteresseerden is het park voorzien van informatieborden langs de wandelroutes, die een educatieve meerwaarde bieden.

Dankzij de tuinen aan de oevers van de Samber is de stationsomgeving uitgegroeid tot een essentieel onderdeel van het stadscentrum van Maubeuge en een symbool van de stedelijke vernieuwing. De herontwikkeling van dit gebied heeft geleid tot een nieuwe, levendige ontmoetingsplek voor de inwoners van Maubeuge.

Opdrachtgever: Stad Maubeuge
Ontwerpbureau: Atelier KVDS
Oppervlakte park: 3,5 hectare
Kosten van de werken: 2.000.000 euro
Realisatieperiode (inclusief sanering van de site): 2011-2024