Arboretum Kalmthout: een botanische oase met internationale uitstraling
Arboretum Kalmthout is een 13,5 hectare grote bomen- en plantentuin waar sinds 1856 meer dan 11.000 plantensoorten van over de hele wereld groeien. Elk seizoen valt er iets nieuws te ontdekken.
Locatie en achtergrond
Arboretum Kalmthout is een botanische tuin van 13,5 hectare, gelegen in de provincie Antwerpen. De oorsprong gaat terug tot 1856, toen Charles Van Geert hier een proefterrein voor zijn Antwerpse boomkwekerij startte. In 1952 werd het terrein gekocht door de broers Georges en Robert De Belder, die het omvormden tot een privé-verzameltuin. Onder leiding van Robert en zijn echtgenote Jelena De Belder-Kovačič groeide het arboretum uit tot een internationaal gerenommeerde botanische tuin. Sinds 1986 is het eigendom van de provincie Antwerpen.

Missie en visie
Arboretum Kalmthout streeft ernaar om een unieke en inspirerende tuinervaring te bieden, waarbij bezoekers de schoonheid en diversiteit van planten kunnen ontdekken. De tuin combineert wetenschappelijke collecties met een natuurlijke landschapsarchitectuur, gericht op educatie, conservatie en beleving.

Beheerstructuur
Het arboretum wordt beheerd als een extern verzelfstandigd agentschap van de provincie Antwerpen.

Collectie en specialisaties
Aantal plantensoorten: Meer dan 11.000 verschillende soorten uit de hele wereld.
Specialisaties:
- Toverhazelaars (Hamamelis), met de grootste collectie van Europa.
- Azalea’s en rododendrons.
- Magnolia’s, kerselaars, Japanse esdoorns, rozen en hortensia’s.
Unieke kenmerken:
- Planten groeien in een natuurlijke opstelling, niet in systematische bedden.
- Eigen selecties en introducties, zoals Hamamelis × intermedia ‘Jelena’.
Beheer: actieve verjonging van planten, zaadoogst en verspreiding naar andere tuinen en kwekerijen.

Unieke kenmerken
- Vangeertenhof: Historisch gebouw dat dienstdoet als locatie voor tentoonstellingen en verhuur.
- Hamamelisfeesten: Jaarlijks evenement in januari en februari ter ere van de bloei van de toverhazelaars.
- Internationale erkenning: in 2021 en 2022 bekroond als “RHS Partner Garden of the Year – Overseas Finalist” door de Royal Horticultural Society.
Seizoenshoogtepunten
- Winter: Bloei van toverhazelaars, helleborussen en andere winterbloeiers.
- Lente: Bloesems van kerselaars, magnolia’s en rododendrons.
- Zomer: Kleurrijke borders en vlindertuin.
- Herfst: Spectaculaire herfstkleuren van esdoorns en andere loofbomen.

Biodiversiteit en duurzaamheid
Arboretum Kalmthout draagt bij aan biodiversiteit door het behoud en de verspreiding van plantensoorten. De natuurlijke opstelling van de tuin bevordert ecologische interacties en ondersteunt lokale fauna.

Klimaatadaptatie
Door de diverse collectie van planten uit verschillende klimaatzones biedt het arboretum inzicht in plantadaptaties en veerkracht. De tuin fungeert als een levend laboratorium voor het bestuderen van klimaatbestendige beplanting.

Onderzoek en educatie
Arboretum Kalmthout biedt educatieve programma’s, workshops en rondleidingen voor scholen en het brede publiek. De tuin werkt samen met botanische instellingen voor het behoud en de studie van plantencollecties.

Toekomstvisie en uitdagingen
Het arboretum blijft zich inzetten voor het behoud van plantendiversiteit en het bieden van educatieve ervaringen. Toekomstige plannen omvatten het uitbreiden van de collectie en het versterken van de rol als educatief centrum.

BEZOEKERSINFORMATIE
Adres: Heuvel 8, 2920 Kalmthout, België
Openingsuren: Dagelijks van 10 tot 17 uur (gesloten op 25 december en 1 januari)
Toegangsprijzen (2025):
• Volwassenen: 9,50 euro
• Jongeren (12–17 jaar): 7,50 euro
• Kinderen (<12 jaar): gratis
• Jaarkaart: vanaf 37 euro
Faciliteiten:
• Cafetaria met patioterras
• Cadeau- en boekenshop
• Plantencentrum
• Toegankelijk voor rolstoelgebruikers
Rondleidingen: Beschikbaar op aanvraag, inclusief seizoens- en themawandelingen.
Educatief aanbod: Workshops, cursussen en activiteiten voor kinderen en volwassenen.